UCA DAĞLARIN BAŞINDA!

Diğer adıyle Köroğlu Solağı. Nida Tüfekçi'yle Mustafa Hoşsu derlemiş Erzurum yöresinden. Kaynak kişi Abdurrahman Yörüktümen. Önce bu türküye bir göz atalım:
.
"Uca dağların başında
Tek atlı gezdiğin var mı
Her taraftan üç beş kelle
Terkiye astığın var mı
.
Kargının ucunu salla
Etme düşmana eyvallah
Köroğlu söyler şanından
Kuş uçurmaz meydanından"
.
Bir tarihte bu türküyü çalıştık İçel Sanat Kulübü THM Korosunda. Köroğlu, bileği bükülmez bir yiğit. Yiğitliğinin yanı sıra iyi bir ozan. Rakibine bazen dilden, bazen telden seslenir. Şiirleri de teknik yönden kusursuz denecek niteliktedir. Ben baktım bu iki dörtlüğe. Köroğlu'na yakıştıramadım. Sekizli hece ölçüsü. İlk dörtlükte uyak arama. Rediflerle ahenk sağlanmış.İkinci dörtlük, dörtlük değil bir defa. İki tane ikilik alt alta yazılıp bir dörtlük yapılmış. Toplama bir dörtlük olmuş.
Köroğlu, şiirlerinde nazım birimi olarak dörtlükten şaşmaz. Bu beyitler de nerden çıktı? Duramadım. Koro Şefimiz Nihat Hatiboğlu'na dedim ki:
-Bu türkü Köroğlu'nun olamaz. Köroğlu beyitlerle söylemez. Son dörtlük, dörtlük değil iki beyit.
Nihat Hoca bana şöyle bir baktı:
-Hocam! Türkü TRT Repertuvarına böyle kaydedilmiş. Bu bizim için yeterli. Ama sen türkünün aslını araştır. Bulursan bana da haber ver.
O yıllarda bilgi erişim ağı günümüzdeki gibi yaygın değil. Araştırdım. Zor zahmet bulabildim. Pertev Naili Boratav'ın bir kitabında rastladım Köroğlu Solağı'na. İşte o şiir. Türkü Sitesi'nden alıntladım. Köroğlu, bu şiirinde Bolu Beyi'ne şöyle sesleniyor:
.
"Karlı dağların ardından
Yel olup estiğin var mı
Tek başına bu çöllerde
Ordular bastığın var mı

Bolu Bey'i gitme hele
Er isen meydanda mele
Bir vuruşta üç beş kelle
Hiç asıp kestiğin var mı

Hasan ardından yetende
Sana bir kılıç atanda
Kargı böğrüne batanda
Kaltağa bastığın var mı

Al kanını Hasan döke
Yiğitler seyrine baka
Ömründe böylesi deke
Düşüp de sustuğun var mı

Köroğlu düşmez şanından
Yoldaşı üstün canından
İçip beylerin kanından
Yeğrinip kustuğun var mı
.
Hah, şimdi oldu. İşte Köroğlu budur. Gürlüyor Bolu Beyi'ne. "Gitme hele!" diyor. "Er isen meydanda mele" hitabıyla meydan yerinde naralanmasını istiyor. Meydan okuyor yiğidimiz. “Çıkalım meydan yerine!” diyor. Bolu Beyi'nde o cesaret nerede? Sorular soruyor Bolu Beyi'ne. Cevapsız kalan sorular... Aslında Köroğlu, bu soruların cevabını biliyor. Biliyor da istifham yapıyor.
Peki TRT Repertuvarına giren "Uca Dağların Başında" Köroğlu'nun değil mi? O da Köroğlu'nun. Fakat özgün değil. Delme, takma. Toplama. Hani şimdi gençlerin dilinde bir tabir var. O tabirin tam karşılığıyle "çakma".
İşte böyle ey azizler! Uca Dağların Başı'ndan çıktık yola. Buralara kadar geldik. İyi mi ettik, kötü mü?
Taktirini size bırakıyorum. Noktayı koyuyorum.

03.04.2017