Kısa adı Türkşeker olan ve bir “İktisadî Devlet Teşekkülü” durumundaki Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin Türkiye genelinde 25 şeker fabrikası var. Bu fabrikalardan biri de, Yozgat’ın Sorgun ilçesinde. Adı, Yozgat Şeker Fabrikası.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Türkşeker A.Ş.’ye ait 6 şeker fabrikasını Portföy C grubu olarak bir bütün hâlinde, varlık satışı yöntemiyle özelleştirilmek üzere ihaleye çıkardı. Bu 6 fabrikadan birisi de Sorgun’daki şeker fabrikası. İhalede son teklif verme tarihi 19 Kasım 2009.
İhale süreci başladıktan sonra, Şeker-İş Sendikası’nın Yozgat Şube Başkanı Ömer Macit ile 2 kere görüştüm. Ömer Macit, etkilediği yan sektörlerle birlikte Yozgat’a yıllık 70-80 milyon Lira (eski parayla 70-80 trilyon Lira) girdi sağlayan bu fabrikanın özelleştirilmesi konusunun sadece Sorgun’un değil, bütün Yozgat’ın meselesi olduğunun altını çiziyor. “Yozgat Şeker Fabrikası’nın âkıbeti, Tekel Bira Fabrikası’nın âkıbeti gibi olmamalı; ama korkarım ki yüzde 95 ihtimalle öyle olacak” diyerek, endişesini dile getiriyor. Neden böyle düşündüğünün gerekçesini de şöyle özetliyor:
“Hâlen 6 fabrikada işlenen pancarların tamamı, kapasitesi yüksek 2 fabrikada işlenebilir. Fabrikaları satın alacak olan özel teşebbüs, 2 fabrika çalıştırmak dururken, aynı iş için neden 6 fabrika çalıştırsın? Dolayısıyla bu özelleştirme, büyük bir ihtimalle Yozgat Şeker Fabrikası’nın kapanmasıyla sonuçlanacak.”
Macit, özelleştirmeye değil, etkilediği yan sektörlerle birlikte Yozgat’a yaklaşık 70-80 milyon Lira getirisi olan bir fabrikanın kapanmasına karşı olduklarının altını çiziyor.
Önceki hafta Sorgun’da mahallî basınla bir araya gelerek konuyu gazetecilerin dikkatine sunan Macit, Yozgat merkez medyasını da ziyaret ederek, gazetecilere bilgi vermek istediğini söyledi.
Bu arada, son derece önemli bazı gelişmeler yaşandı.
Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesindeki şeker fabrikasının da sahibi olan Kayseri Şeker Fabrikaları ile Pancar Ekicileri Kooperatifi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Ali Özışık, Kayseri dışında olduğu bir gün, kendi seçtiği 5 kişilik yönetim kurulundan 3’ünün oyları ile, Yönetim Kurulu Başkanlığı’ndan alındı, yerine üyelerden Hayati Kılıç getirildi. Kayseri’de bu operasyon bir “darbe girişimi” olarak anıldı. Özışık, olup bitenleri “İhanete uğradım, sırtımdan vuruldum” diyerek değerlendirdi. Olay, Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesinde de çalkantılara sebep oldu.
Sonra, oldukça gergin ve tartışmalı geçtiği anlaşılan bir sürecin sonunda, tuhaf gelişmeler yaşandı. “Yönetim Kurulu’ndan 2 kişinin istifa ettiği, Özışık’ın yerine geçen Kılıç’ın da pişman olduğu” açıklamaları yapıldı.
Daha sonra, Kayseri Ticaret Odası, Yönetim Kurulu’nun Özışık’ı başkanlıktan alma kararını onaylamadıklarını açıkladı. Beklenmedik bir operasyonla devrilen şeker patronu Özışık, böylece yeniden başkanlık koltuğuna oturdu.
Özışık, bu kez de kendisi bir operasyon düzenledi. Şeker Fabrikası Genel Müdürünü, Genel Müdür Yardımcısını ve Pancar Kooperatifi Müdürünü görevden aldı. Genel Müdürlük ile Muhasebeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevlerine yeni isimleri atadı.
“Darbe” ve “karşı darbe” operasyonlarından sonra Özışık, “bir sıkıntı yaşanmaması hâlinde”, özelleştirilmek üzere ihaleye çıkarılan 6 şeker fabrikasını satın alacaklarını iddia ederek, “Özelleştirme için hazır parayı blok halinde bekletiyoruz” dedi. Yani Özışık, Yozgat, Kırşehir, Çorum, Turhal, Kastamonu ve Çarşamba’da bulunan şeker fabrikalarını satın alacaklarını, hatta buna bir de makine fabrikası ilâve edeceklerini söylüyordu…
Derken, Özışık’a küresel ölçekte bir rakip çıkıverdi.
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri, Suudi Arabistan’ın önde gelen iki şirketi ile konsorsiyum (şirketler birliği) oluşturarak 6 şeker fabrikasına talip oldu.
14 Ekim’de İstanbul Çırağan Sarayı’nda düzenlenen basın toplantısında yapılan açıklamaya göre; ihale için oluşturulacak konsorsiyuma Tarım Kredi Kooperatifleri yüzde 40, Savola Grup yüzde 40, Nesma Holding yüzde 20 oranında ortak olacak.
Şeker sektöründe son derece önemli değişiklikler yaşanıyor ve Yozgat da bu sürecin içinde. Dananın kuyruğu 19 Kasım’da kopacak. Bakalım, kuyruk kimin elinde, dana kimin elinde kalacak…
Pazartesi ve Cuma günleri bu köşede buluşmak üzere…
