BAKANLIK UNUTUNCA DEFİNECİLERE KAZI MERKEZİ OLDU

BAKANLIK UNUTUNCA DEFİNECİLERE KAZI MERKEZİ OLDU

Yozgat kent merkezinin 3 kilometre kuzeydoğusunda  Kirazlı göletinin yakınlarındaki yüksek bir tepede Tunç devrinde kurulduğu bildirilen  , Türkiyenin en gizemli tarihi kentlerinden bir olan ve Yozgat kamuoyunda ‘Çeşka kalesi “adıyla bilinen tarihi ‘Çeşka yeraltı şehri’  Kültür Bakanlığı yarım asırdır sahip çıkmaması nedeniyle definecilerin kazı merkezi oldu.1970’li yıllarda bundan yarım  asır önce dönemin Turizm Derneği ve Yozgat Belediye Başkanı B.Cevdet Dündar ve  arkadaşları  tarafından gün yüzüne çıkartılan ve 199O yılında Kültür Bakanlığı arkeologların yaptıkları incelemeler sonunda da 1.derecede Sit alanı olarak tescil edilen Yozgat Çeşka kalesi yeraltı şehri,yarım asırdır kaderine terkedilince definecilerin tatil günlerinde sürekli kazılar yaparak  hem altın aradığı ,hem de tarihi kalıntıları derleyip toparladığı  mekan haline dönüştü.Çeşka kalesi yeraltı kenti içerisinde gün boyu araştırma ve video çekimi yapan gazetemiz editörü Erdoğan Budak, “ Kültür Bakanlığı burasını tamamen unutmuş olmalı ki ,kalenin yeraltı galerilerinde  yıllardanberi sadece definecilerin yüzey araştırmaları ve kazılar yaptıklarını  üzüntüyle gözlemlemiş bulunmaktayız. Çeşka kalesinin bugüne kadar Yozgat turizmine kazandırılmaması kentimiz için hem  çok vahim bir durum ,hem de büyük bir talihsizlik ”dedi.

Yozgat Valiliği ve İl Kültür Müdürlüğü 50 yıllık süreçte zaman zaman Kültür Bakanlığına yaptığı başvurularda  Çeşka Kalesinin turizme kazandırılması konusunda taleplerini bildirdi.Bakanlık,bu süreçte  Türkiyenin sayılı 10 yeraltı kenti arasında yeralan  tarihi eseri sadece  1.derecede sit alanı olarak tescil etmekle yetindi.Yozgat İl Kültür Müdürlüğü 2006 yılında Bakanlığa yaptığı başvuruda ise  tarihi geçmişi Tunç devrine uzanan , Frig,Bizans ve Roma medeniyetlerinin izlerini taşıyan ve  bol miktarda seramik türü eserlere rastlanan  Çeşka Kalesi yeraltı şehrinin Turizme kazandırılabilmesi amacıyla bir an önce yüzey araştırmalarının ve kazı çalışmalarının yapılmasını talep etti.Ancak,Bakanlık Yozgat Çeşka kalesi yeraltı çarşısında herhangi bir çalışma yapmayı proğramlarına dahi almadı.Bunu fırsat bilen definecilerin ise Bakanlığın görevini kendilerinin üstlenip fırsat buldukca hava koşulların uygun olduğu zamanlarda buradaki galerilerde  kazılar yaptıkları ve çok sayıda odalara ulaştıkları anlaşıldı.Definecilerin yeraltı şehrinde yaptıkları kazılarda neler buldukları ve neler götürdükleri bilinmiyor.Ama yoğun araştırmalarını sürdürdükleri kazı çalışmalarından belli oluyor.

Kirazlı göleti mevkiinde 1600 metre yükseklikteki tepede kurulu bulunan Çeşka kalesinden bakıldığında  Sorgun bölgesinde yakınlarındaki  ‘Kayıp şehir’diye bilinen Pteria Antik kenti ile Şahmuratlıdaki Kerkenes harebeleri görülebiliyor.Tarihciler,Çeşka kalesinin Pteria Antik kenti ile Kerkenes harabelerine yakın bir bölgede kurulu bulunmasının buradaki yeraltı şehrinin  en azından 3-4 ayrı medeniyete ev sahipliği yaptığını göstermesi bakımından önemli bir rastlantı olduğunu ifade ediyorlar..

Yozgat kent merkezindeki turizm ve kültür çevreleri de Bakanlığın artık tarihi Çeşka kalesine sahip çıkmasını aksi halde 1.derecede sit alanı ilan edilen bu tarihi bölgenin tarihi dokularının defineciler tarafından talan edileceğini söylüyorlar.

Çeşka Yeraltı Şehrinin yapısı ve tarihi özellikleri :

Türkiyenin en önemli ve gizemli tarihi yeraltı şehirlerinden biri  olması nedeniyle   Kültür Bakanlığınca 1990 yılında 1.derecede sit alanı olarak belirlenen Çeşka Yeraltı Şehri, Yozgat il merkezine 3 kilometre mesafededir.

Yozgat il kültür müdürlüğünün arşiv kayıtlarında yer alan bilgilere göre,  Üç ayrı giriş kapısı bulunan Çeşka  yeraltı şehrinin kuzeybatı kısmındaki esas giriş kapısı kapalıdır. İkinci bir giriş yeri olan güney kısmında iki katlı ve kayaya oyulmuş mekânın yarısı yıkılmış olup, iki ayrı odadan iki ayrı galeri ile içeri girilmektedir Bu kısımda üç oda bulunmakta ve bu odaların üzerinde ikinci bir kat bulunmaktadır. Doğu kısmındaki odanın duvarında yaklaşık 1,80 metre boyunda bir niş vardır. Ayrıca, batı kısmındaki odanın havalandırma bacası mevcuttur. Üçüncü giriş yeri ise kuzeyde ve kayalık olan kütlenin alt eteklerinde ağız kısmı bozulmuş dar bir kısmen dolu galeriden sürünmek suretiyle girilmektedir. Yaklaşık 5 metre sonrasında dikdörtgen kısmen dolu bir odaya girilmekte, bu odanın batısında iki ayrı galeri bağlanmaktadır. Birinden girildikten sonra 10 metre mesafede geniş dikdörtgen şeklinde bir salona çıkılmakta ve bu salona iki büyük oda kapısı, iki küçük oda ve karşılıklı iki galeri kapısı açılmaktadır. Yüksekliği yaklaşık  1,30 metre civarındadır. Tavan kısımları tonoz şeklindedir. Ayrıca irili ufaklı nişler mevcuttur. Yeraltı şehrinin en üst kısmında kayalara oyulmuş büyük ve küçük kaya mezarları tespit edilmiştir. Tepenin eteklerinden yıkıntı taşlar arasında tek renkli astarlı ve astarsız Roma, Bizans ve boyalı Frig seramiğine rastlanılmıştır.

 

26/05/2020 20:53
Yozgat'ta Günün Haberleri
YOZGAT'TA 5 GÜNLÜK HAVA DURUMU
hava durumu
YOZGAT İÇİN GÜNÜN NAMAZ VAKİTLERİ